از وقتی که از یک جریان مطرود اقلیت شروع به کسب حمایت می‌کند، باید به سرعت به این سوال پرداخت که چه عاملی موجب شده تا آن گروه به تدریج حامی پیدا کند. در اینجا روش‌شناسی اقتصاد به ما کمک می‌کند تا موضوع را در چارچوب مناسبی تحلیل کنیم.

مدت‌ها است که موضوع ترویج و اشاعه ادبیات نفرت به یکی از دغدغه‌ها و مشکلات اجتماعی ایران تبدیل شده است که اغلب به عرصه سیاست هم کشیده می‌شود و آسیب‌های دامنه‌داری را در پی دارد. تریبون‌هایی اعم از صداوسیما، روزنامه‌های پرتیراژ و یا محلی و اینترنت از جمله بسترهای مهم این پدیده‌اند. در یکی دو ماه گذشته چندین مورد از حوادث مشابه در سطح گسترده موضوع رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی و به طور کلی نارضایتی عمومی شده است.

در ماه‌های اخیر یکبار دیگر شاهد افزایش تنش‌های ناحیه‌گرایانه در آذربایجان بودیم که با پخش یک برنامه طنز از شبکه دوم صدا و سیما همزمان شد. متاسفانه کم‌توجهی به هویت ایرانی و بسنده‌کردن به شعار و ظواهر در حوزه هویت دینی باعث خدشه‌دارشدن انسجام ملی در نواحی شمال‌غرب شده است.

حذف آمار کمی گروه‌های زبانی و قومی ایران از فکت بوک سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) یکبار دیگر بحث لزوم یا عدم لزوم جمع‌آوری دقیق اطلاعات مربوط به گروه‌های زبانی و قومی را در ایران فرا‌یاد آورد.
«فکت‌بوک سیا» که به‌صورت آنلاین نیز قابل دسترس است، آمار و اطلاعات پایه در خصوص تمام کشورهای جهان از جمله شاخص‌های جمعیتی زبان و قومیت را جمع‌آوری و منتشر می‌کند. اطلاعات این بخش از داده‌‌های ایران در سال 2014 به روزی‌رسانی شده‌ بود و با توجه به نبود اطلاعات دقیق رسمی در‌این‌باره، منبعی برای نویسندگان و پژوهشگران خارجی و گاه داخلی در خصوص ایران به‌شمار می‌رفت.
به موجب قانون، مرکز‌آمار ایران موظف است هر ده‌سال یکبار به جمع‌آوری اطلاعات جمعیتی اعم از جنس، سن، وضع زناشویی، دین، مهاجرت، سواد، خانوار، مسکن، کار، سوخت و... بپردازد. این اطلاعات در نهایت از سطوح کشوری، استانی و شهرستانی مورد استفاده سیاست‌گذاران قرار می‌گیرد. تاکنون سابقه پرسش از قومیت و زبان افراد در سرشماری‌های سراسری وجود نداشته‌‌است با‌‌این‌جود برخی این انتقاد را مطرح کرده و بر لزوم جمع‌آوری اطلاعات شهروندان بر اساس قومیت و زبان تاکید دارند.
در مقاله حاضر به بررسی این موضوع خواهیم‌پرداخت که سیاست «اعمالی» دولت ‌ایران در جمع‌آوری‌نکردن آمار و شاخص‌های اقوام ‌ایرانی به شکلی که در برخی کشورها رایج است، سیاستی درست و کارآمد است یا خیر!

چندین سال است که در ایران نام انتخابات و اقوام با یکدیگر پیوند خورده است و یکی از لایه‌های زیرین اما تاثیرگذار پویش‌های انتخاباتی در ایران، استفاده ابزاری جریان‌های قومی از انتخابات و همچنین استفاده ابزاری نامزدها از ابزارهای قومی است. بنابراین می‌توان ادعا کرد که موضوع فعلی، هم کارکردی دوگانه دارد و هم امری دو طرفه محسوب می‌شود. با عنایت به این تحلیل در این یادداشت سعی خواهد شد به بررسی و مطالعه بازیگری کنشگران قومی در انتخابات آتی مجلس بپردازیم.

منشور حقوق شهروندی (پیش‌نویس 1392) یکی از اسناد سیاسی، حقوقی و اجتماعی بود که کابینه یازدهم به‌سرعت پس از استقرار به تدوین و انتشار آن همت‌کرد. این منشور که درصدد تبیین و بسط مفهوم حقوق شهروندی است دومین کوشش دولتمردان کشور برای تدوین، تضمین حقوق شهروندی و آزادی‌های فردی به شمار‌می‌رود. پس از قانون احترام به آزادی‌های مشروع و حقوق شهروندی (1383) که در 15 ماده به تصویب رسیده بود، تاکنون قانون اختصاصی دیگری در زمینه حقوق شهروندی به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده‌است. قانون اخیر درواقع کوششی بود در راستای بسط و تحکیم حاکمیت قانون و دولت قانونمند .