در این مختصر به نکاتی درباره تحصیل مقطع دکتری در دانشگاه‌های سوئد می‌پردازیم. طبعاً پس از مطالعه الگوهای مقطع دکتری در سایر کشورها برای تحلیل سیاست‌های حاکم بر آنها در موقعیت بهتری خواهیم بود.

موضوع مقاله حاضر نوعی «تحلیل فرهنگی» از جامعه و دانشگاه و آموزش عالی در ایران امروز است. در اینجا «سیاست فرهنگی دانشگاهی» منظور ماست نه سیاست فرهنگی در دانشگاه. استدلال اصلی متن این است که سیاستگذاری فرهنگی در نظام آموزش عالی ایران توجه جدی به گسترش «فرهنگ دانشگاهی» نکرده است.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال 1395 کتاب مهمی با عنوان «عمده‌ترین مسائل کشور: اولویت‌ها و راهبردهای مجلس شورای اسلامی در دوره دهم» منتشر کرد که به تدریج خلاصه‌ی هر یک از بخش‌های موضوعی آن در شبکه مطالعات سیاست‌گذاری عمومی منتشر می‌شود.

دانشگاه به‌مثابه آپارتمان استعاره­‌ای برای آموزش عالی ایران است که به سبب سیاست­‌های توسعه‌­ای اتخاذشده در متن جامعه­‌ی ایرانی، پدیده­‌ای بنام دانشگاه‌­های آپارتمانی در آن به وجود آمده است. وضعیت حاکم بر آموزش عالی امروزه نتیجه‌ی تعادلی بازی مهارت‌زدایی بین دانشگاه و دانشجو به‌عنوان دو بازیگر در دوراهه­‌ی زندانی است که هرکدام استراتژی عدم همکاری را در مقابل یکدیگر اتخاذ نموده‌­اند.

افزایش فزاینده و چشمگیر دارندگان مدرک دکترا در کشور ما این سؤال را در ذهن ایجاد می‌کند که آیا ما با تورم مغزهای علمی جهان در کشور خود روبه‌رو هستیم یا اینکه مدرک دکترا اصولاً مانند خیلی چیزهای دیگر در کشور ما معنای منحصربه‌فردی یافته است؟ در پاسخ به این سؤال و اهمیت حاصله از آن ابتدا به بررسی کژ کارکردی‌های ساختاری در نظام آموزش عالی خواهیم پرداخت و سپس به راه‌های ترمیمی نظرخواهیم کرد.

استان خراسان شمالی به عنوان یکی از استان های کمتر برخوردار کشور از شرایط ویژه ای از حیث آموزش عالی در میان استان های کشور برخوردار است. وضعیت نامناسب آموزش عالی استان خراسان شمالی موجب گردید تا بررسی مسائل و مشکلات آموزش عالی استان به عنوان یکی از محورهای بحث اتاق فکر مورد توجه قرار گیرد.